Makale Bilgileri

Özet Türkçe

Bu çalışmayla Orhan Gencebay eserlerinin müziksel ve edebi açıdan analiz edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında kitap, makale, tez, albümdeki eserlerin kayıtları ve notalardan oluşan kaynaklar taranmış, daha sonra ise Orhan Gencebay ile görüşme sağlanmış, 1975 yılında yayımlanan “Batsın Bu Dünya” albümünde yer alan on eserin müziksel ve edebi açıdan içerikleri hakkında bilgi alınmıştır. Eserler dijital ortamda dinlenerek notaya alınmış olup, müziksel analiz altında makamları, usûlleri incelenmiş, edebi açıdan sözlerin şiirsel tahlilleri yapılmış, kullanılan sanatsal ifadeler belirtilmiş ve lirik tarz ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmanın örneklemini oluşturan “Batsın Bu Dünya” albümünde yer alan eserlerin tamamının beste ve güftesi Orhan Gencebay’a aittir.

Küçük yaşlarda Batı Müziği, Türk Halk Müziği ve Türk Sanat Müziği eğitimi alan Orhan Gencebay’ın bu müzik tarzlarını kendi bestelerinde harmanladığı görülmektedir. Bestecilik yönü ve özellikle bağlamanın üç telini aktif olarak çeşitli pozisyonlarda kullanması, bunun yanı sıra eserlerinde halkın duygularına tercüman olması, 60’lı yıllar itibari ile sanatçının popüler olmasında etkili olmuştur. “Batsın Bu Dünya” albümünde yer alan on eser üzerinde yapılan müziksel ve edebi analizler sonucunda; eserlerinde makamsal olarak nihavent, muhayyer, muhayyer kürdi, rast, buselik, kürdi, uşşak makamlarında olduğu, usûl yapısı olarak ise düyek, nim softan ve sofyan usûllerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Güftelerinde tecahül-i Arif, nidâ, tekrir, tezat, istifham, teşbih, teşhis, telmih, istiare sanatlarının kullanıldığı, şiirlerinin dörtlük birim ve bent şeklinde yazıldığı, güftelerinde kafiye olarak; tam kafiye, zengin kafiye, uyak olarak; tam uyak, zengin uyak, rediflerin ek halinde ve kelime halinde kullanıldığı ve deyimlere yer verildiği tespit edilmiştir. 

Orhan Gencebay, Batsın Bu Dünya, Müzik, Edebî, Analiz

Özet İngilizce

This study analyzes Orhan Gencebay\'s works from both musical and literary perspectives. The research begins by scanning sources such as books, articles, theses, recordings of the works in the album, and sheet music. Additionally, Orhan Gencebay was interviewed to obtain information about the musical and literary content of the ten works in the album \'Batsın Bu Dünya,\' which was published in 1975. The musical and poetic aspects were examined using digital media and literary terms, respectively. The lyrical style and artistic expressions were also identified. The text is now more objective, concise, and follows a logical structure. Technical terms are explained, and the language is clear, formal, and free from bias. The grammar, spelling, and punctuation are correct, and the text adheres to the required format and style guide. No new content has been added. The study analyzed the maqams and usuls of the compositions in the album \'Batsın Bu Dünya\' by Orhan Gencebay.

Orhan Gencebay, who studied Western Music, Turkish Folk Music, and Turkish Art Music at an early age, blended these musical styles in his own compositions. His compositional skills, particularly his active use of the three strings of the baglama in various positions, and his ability to express the feelings of the people have contributed to his popularity since the 1960s. After analyzing the ten works in the album \'Batsın Bu Dünya\' musically and literarily, it was determined that the works were composed in the following makams: nihavent, muhayyer, muhayyer kürdî, rast, buselik, kürdî, uşşak. The usul structures used were düyek, nim softan, and sofyan usuls. It has been determined that the poet uses tecahül-i Arif, nidâ, tekrir, tezat, istifham, teşbih, teşhis, telmih, and istiare arts in his lyrics. His poems are written in quadruple units and bent form, with various types of rhyme such as full rhyme, rich rhyme, and assonance. The poet also employs redifs as suffixes and includes various words and idioms.