Makale Bilgileri

Özet Türkçe

Bu çalışma; söz ve düşünce aktarımlarının anlatılarda kullanımıyla ilgili bir incelemedir. Başkasının sözünün işaretlendiği aktarımların örneklerine günlük dilde, yazınsal eserlerde sıklıkla yer verilmektedir. Çalışmanın veri kaynağını Memduh Şevket Esendal’ın Rüya Nasıl Çıktı, Mendil Altında ve Karga Yavrusu adlı öyküleri oluşturmuştur. Yazarın hangi söz ve düşünce aktarımlarını kullandığı, aktarımlarda hangi dil bilgisel işaretleyicilerden yararlandığı, aktarımların hangi biçimlerde açığa çıktığı ve son olarak aktarımları kullanım sıklığı bu araştırmaya yön veren başlıca sorular olmuştur. Bu sorulara yanıt aranırken öykülerdeki; anlatıcı, bakış açısı, anlatıda kimin konuştuğu ve anlatı kişilerine odaklanılmıştır. İlk olarak seçilen yazınsal metinler taranmış, söz ve düşünce aktarımları belirlenmiştir. Aktarımlarla ilgili elde edilen veriler, ortaya çıkan bulgular tartışılıp değerlendirilmeye çalışılmıştır. İncelemeler neticesinde anlatıcının, anlatı kişilerinin bakış açısıyla anlatı kişilerinin söz ve düşüncelerine yer verdiği ve çoksesliliği ortaya çıkardığı görülmüştür. Buna göre seçilen öykülerde Esendal’ın söz ve düşünce aktarımlarından doğrudan söz aktarımını daha sık tercih ettiği, dolaylı söz aktarımına ise yer vermediği sonucuna varılmıştır.

Özet İngilizce

This study is an examination of the use of speech and thought presentation in the narratives. The texts selected for examination are Rüya Nasıl Çıktı (How did the dream come out?), Mendil Altında (Under the Handkerchief) and Karga Yavrusu (The Chick) stories by Memduh Şevket Esendal. The research questions shaping this study are “Which speech and thought presentations did the author use?”, “What kind of grammatical markers did the author utilize?”, “In which forms did the presentations were given?” and “How often were these presentations were used?”. In searching answers for these questions, we focused on the narrators, points of view, narrative characters and speaking people in the stories. First, the texts were thoroughly scanned in order to mark the speech and thought presentations. The data obtained were demonstrated and the findings were evaluated. As a result, it is derived that the narrator of the texts used the speech and thought presentations according to the point of view of the narrative characters, thus, created a polyphonic narrative. Out of 70 samples selected from the texts, %87 were direct speech, %7 were direct thought and %6 were indirect thought presentations. Therefore, it can be concluded that Esendal preferred direct speech presentations over other forms of presentations and never resorted to indirect speech presentations in the selected texts.