Makale Bilgileri

Özet Türkçe

Arap harfleri dışındaki alfabelerle yazılmış Türkçe metinlere transkripsiyon metinleri denir. Transkripsiyon metinleri denen Türkçe dil malzemeleri Latin, Yunan, Ermeni, Kiril, Süryani, İbrani ve Gürcü vs. alfabeleriyle yazılmışlardır. Bu çalışmada 1869 yılında Almanca yazılmış olan iki transkripsiyon metni ve bunların imla özellikleri tanıtılacaktır. Transkripsiyon metinleri yazıldıkları dönemdeki ve coğrafyadaki Türk dilinin fonolojisi, morfolojisi, sentaksı ve söz varlığı hakkında bilgi vermeleri açısından önemli kaynaklardır. Tespit edilebilmiş en eski transkripsiyon anıtı Codex Cumanicus’tur. Türkiye Türkçesinin tarihi dönemlerine ışık tutan en eski transkripsiyon metni ise 16. yüzyılda yazılmış olan Argenti’ye ait Regola’dır. Günümüzde hala Almanca, Fransızca, İtalyanca ve İngilizce yazılmış yeni yeni transkripsiyon metinleri bulunmaya devam etmektedir. Adolf Wahrmund’un Praktische Handbuch der osmanisch-türkischen Sprache (Pratik Osmanlı Türkçesi El Kitabı) ve P.J. Piqure’nin Grammatik der türkisch-osmanischen Umgangssprache: nebst einem Anhange von einer Auswahl verschiedener Gespräche, Sprichwörter und einer Wörtersammlung in alphabetischer Ordnung: mit genauer Verzeichnung der Aussprache (Günlük Dilde Konuşulan Osmanlı Türkçesinin Grameri / Telaffuzu Tam Gösteren Özlü Sözler, Konuşma Cümleleri ve Alfabetik Hazırlanmış Sözlük İlaveli) adlı eserleri de bu alanda araştırma yapacaklara yardımcı olacak iki eserdir.

Transkription texts called a turkish Works which written without the Arabic alphabet. Turkish language materials so called Transkription texts are wortten whit the alphabet of Latin, Greek, Armanian, Kiril, Assyrian, Jew, Georgian etc. In this paper two transcription texts, which were written in 1869 in German language, and their spelling properties will be introduced. Transcription texts are important sources since they give information about Turkish language phonology, morphology, syntax and vocabulary for the time period when they were written and geography where they were written. The oldest identified transcription is Codex Cumanicus. The oldest transcription which brings light to Turkish language spoken in Turkey is Regola written by Argenti in 16 th century. Nowadays, German, French, Italian and English transcription texts are being still discovered. Adolf Wahrmund’s “Praktische Handbuch der osmanisch-türkischen Sprache” and P.J. Piqure’s “Grammatik der türkisch-osmanischen Umgangssprache: nebst einem Anhange von einer Auswahl verschiedener Gespräche, Sprichwörter und einer Wörtersammlung in alphabetischer Ordnung: mit genauer Verzeichnung der Aussprache” works are useful and benefical works for people who want to study this area.

Özet İngilizce

Arap harfleri dışındaki alfabelerle yazılmış Türkçe metinlere transkripsiyon metinleri denir. Transkripsiyon metinleri denen Türkçe dil malzemeleri Latin, Yunan, Ermeni, Kiril, Süryani, İbrani ve Gürcü vs. alfabeleriyle yazılmışlardır. Bu çalışmada 1869 yılında Almanca yazılmış olan iki transkripsiyon metni ve bunların imla özellikleri tanıtılacaktır. Transkripsiyon metinleri yazıldıkları dönemdeki ve coğrafyadaki Türk dilinin fonolojisi, morfolojisi, sentaksı ve söz varlığı hakkında bilgi vermeleri açısından önemli kaynaklardır. Tespit edilebilmiş en eski transkripsiyon anıtı Codex Cumanicus’tur. Türkiye Türkçesinin tarihi dönemlerine ışık tutan en eski transkripsiyon metni ise 16. yüzyılda yazılmış olan Argenti’ye ait Regola’dır. Günümüzde hala Almanca, Fransızca, İtalyanca ve İngilizce yazılmış yeni yeni transkripsiyon metinleri bulunmaya devam etmektedir. Adolf Wahrmund’un Praktische Handbuch der osmanisch-türkischen Sprache (Pratik Osmanlı Türkçesi El Kitabı) ve P.J. Piqure’nin Grammatik der türkisch-osmanischen Umgangssprache: nebst einem Anhange von einer Auswahl verschiedener Gespräche, Sprichwörter und einer Wörtersammlung in alphabetischer Ordnung: mit genauer Verzeichnung der Aussprache (Günlük Dilde Konuşulan Osmanlı Türkçesinin Grameri / Telaffuzu Tam Gösteren Özlü Sözler, Konuşma Cümleleri ve Alfabetik Hazırlanmış Sözlük İlaveli) adlı eserleri de bu alanda araştırma yapacaklara yardımcı olacak iki eserdir.

Transkription texts called a turkish Works which written without the Arabic alphabet. Turkish language materials so called Transkription texts are wortten whit the alphabet of Latin, Greek, Armanian, Kiril, Assyrian, Jew, Georgian etc. In this paper two transcription texts, which were written in 1869 in German language, and their spelling properties will be introduced. Transcription texts are important sources since they give information about Turkish language phonology, morphology, syntax and vocabulary for the time period when they were written and geography where they were written. The oldest identified transcription is Codex Cumanicus. The oldest transcription which brings light to Turkish language spoken in Turkey is Regola written by Argenti in 16 th century. Nowadays, German, French, Italian and English transcription texts are being still discovered. Adolf Wahrmund’s “Praktische Handbuch der osmanisch-türkischen Sprache” and P.J. Piqure’s “Grammatik der türkisch-osmanischen Umgangssprache: nebst einem Anhange von einer Auswahl verschiedener Gespräche, Sprichwörter und einer Wörtersammlung in alphabetischer Ordnung: mit genauer Verzeichnung der Aussprache” works are useful and benefical works for people who want to study this area.